Кӑҫал Шупашкарта Ҫӗнӗ ҫул мероприятийӗсем яланхи пекех Хӗрлӗ лапамра мар, урӑх вырӑнта иртӗҫ. Пӗлетӗр пулӗ: Хӗрлӗ лапамра реконструкци пырать, ҫавна май уяв «Шупашкар: 500 ҫул» паркра пулӗ. Унтах пӑр катокӗ тӑвӗҫ, Хӗл Мучи резиденцийӗ ӗҫлӗ.
Раштав уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне тӗп хуламӑра илемлетсе пӗтерӗҫ. Кӑҫал Граждан урамӗнче, Эгер бульварӗнче, Мир проспектӗнче, 9-мӗш Пилӗкҫуллӑх урамӗнче те илем кӳрӗҫ. Чи пысӑк тӑвайкки Лакрей вӑрманӗнче вырнаҫӗ.
«Шупашкар: 500 ҫул» парка раштав уйӑхӗн 20-мӗшӗ тӗлне илемлетсе пӗтерӗҫ.
Шупашкарти тӗп клуб тытӑмӗн «Ровесник» культура ҫуртӗнче «Мистер Мороз-2020» (чӑв. 2020-мӗш ҫулхи пӗчӗк Хӗл Мучи) конкурс иртӗ.
Маларах асӑннӑ тытӑмра информаципе аналитика ӗҫӗ енӗпе ӗҫлекен Екатерина Осипова методист ҫак йӗркесен авторне пӗлтернӗ тӑрӑх, конкурса пултарулла ачасене тупса палӑртас, Ҫӗнӗ ҫул ирттерессипе ҫыхӑннӑ халӑх йӑли-йӗркине упраса хӑварас, Ҫӗнӗ ҫул уявӗн тӗп сӑнарне анлӑ сарас тӗллевпе йӗркелеҫҫӗ.
Ӑмӑртӑва 5-6 ҫулсенчи ачасем хутшӑнма пултараҫҫӗ. Вӗсен икӗ ӗҫе пурнӑҫлама тивӗ: пултарулӑха е юрласа, е ташласа, е сӑвӑ каласа кӑтартмалла. Иккӗмӗш конкурсра хитре тумтире кӑтартмалла. Урара хитре, асамлӑ ҫӑматӑ пулмалла. Конкурса хутшӑнгас кӑмӑллисен ҫакӑн пирки чӳк уйӑхӗн 25-мӗшӗччен пӗлтермелле.
Ҫӗнӗ ҫул умӗн Шупашкарта уяв паллине вырнаҫтарасси йӑлана кӗнӗ. Кӑҫал тӗп урамра Шӑши королева пулӗ. Яланхи пекех вӑл «Ростелеком» ҫурчӗ умӗнче вырнаҫӗ.
2020 ҫул – тимӗр шӑши ҫулталӑкӗ. Ҫавна май Шупашкарта Шӑши королевӑн кӳлепине вырнаҫтарӗҫ. Ӑна папье-машерен хатӗрлӗҫ. Ку ӗнӗпе Александр Жигарев ӳнерҫӗ тӑрӑшӗ. Кӳлепене урамра раштав уйӑхӗн 26-мӗшӗнче вырнаҫтарӗҫ.
Палӑртмалла: раштав пуҫланиччен Шупашкарти урамсене илемлетсе пӗтермелле. Тепӗр уйӑх пуҫламӑшӗнче Ҫӗнӗ ҫулӑн тӗп чӑрӑшӗ йӑлтӑртатма тытӑнӗ.
Ҫитес эрне ӗҫлекенсемшӗн кӗскерех пулӗ. Ку уявпа ҫыхӑннӑ. Тунтикун, чӳк уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, Халӑх пӗрлӗхӗн кунне паллӑ тӑваҫҫӗ. Эрнере 5 кун тӑрӑшакансем чӳкӗн 2-4-мӗшӗсенче канӗҫ, ӗҫе ытларикун ҫеҫ тухӗҫ.
Ҫапах хӑш-пӗр организаци уяв кунне пӑхмасӑрах ӗҫлеме тухма йышӑннӑ-мӗн. Вӗсем куншӑн Ҫӗнӗ ҫулта, раштав уйӑхӗн 31-мӗшӗнче, канӗҫ. Кӑҫал вӑл ытларикуна лекӗ.
Палӑртмалла: ку эрнере, уяв умӗнхи канмалли кунсем умӗн, эрнекун кӗскетнӗ ӗҫ кунӗ пулмӗ.
Раҫҫей почти ачасен ӳкерчӗкӗсен эскизӗсемпе Ҫӗнӗ ҫул открыткисем кӑларӗ. Конкурса 7-17 ҫулсенчи ачасем хутшӑнаяҫҫӗ. Вӗсен Пӗтӗм Раҫҫейри «Ҫӗнтерӳ чӑрӑшне ӳкер» конкурса ӳкерчӗксем ярса памалла. Ӑна Ҫӗнтерӳ музейӗ тата Раҫҫей почти йӗркелет.
Ӳкерчӗксен Аслӑ Ҫӗнтерӳпе, 1945 ҫулхи Ҫӗнӗ ҫулпа, ҫыхӑнмалла. Ҫавна май конкурса Ҫӗнтерӳ пулнӑранпа 75 ҫул ҫитнине халаллӗҫ.
Ӳкерчӗксене жюри хаклӗ. Вӗсен йышӗнче профессионал ӳнерҫӗ-иллюстраторсем, Раҫҫей Почтин тата Ҫӗнтерӳ музейӗн ӗҫченӗсем пулӗҫ.
Заявкӑсене ҫак сайтра йышӑнаҫҫӗ: http://elkapobedy.ru/konkurs.php. Ӗҫсене чӳк уйӑхӗн 10-мӗшӗччен ярса памалла. Ҫӗнтерӳҫӗсене раштав пуҫламӑшӗнче пӗлтерӗҫ. Палӑртмалла: ачасен ӳкерчӗкӗсен эскизӗсемпе кӑларнӑ открыткӑсен тиражӗ нумай пулмӗ.
РФ Правительстви ҫитес ҫул мӗнле канасси пирки халех пуҫ ватать. Ҫак кунсенче 2020 ҫулта хӑш кунсенче кантарасси пирки постановлени алӑ пуснӑ.
Кӑрлачӑн 4-5-мӗшӗсем канмалли кунсене лекнӗрен вӗсене ҫу уйӑхӗн 4-5-мӗшӗсем ҫине куҫарнӑ. Ҫитес ҫул Ҫӗнӗ ҫул хыҫҫӑн кӑрлачӑн 1-8-мӗшӗсенче кантарӗҫ. Темиҫе куна тӑсӑлакан «каникул» пилӗк хутчен пулӗ: нарӑсӑн 22-24-мӗшӗсем, пушӑн 7-9-мӗшӗсем, ҫу уйӑхӗн 1-5-мӗшӗсем, ҫу уйӑхӗн 9-11-мӗшӗсем, ҫӗртмен 12-14-мӗшӗсем.
Кунсӑр пуҫне чӳкӗн 4-мӗшӗнче кантарӗҫ. Республика кунӗнче, ҫӗртмен 24-мӗшӗнче, ӗҫе тухмалла мар. Каласа хӑвармалла: кӑҫал раштав уйӑхӗн 31-мӗшӗ ӗҫлемелли кун пулӗ.
Шупашкарти «Ковчег» зоокӗтесе ку таранччен тӳлевсӗрех кайса курма май пурччӗ – чӗрчунсем валли чӑрӑш илсе килсе памалла кӑначчӗ. Ара, ҫынсем Ҫӗнӗ ҫул хыҫҫӑн симӗс йӗплӗ йывӑҫа урама тухса ывӑтиччен зоокӗтесе килсе панӑ. Акцие нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗччен ирттерессине пӗлтернӗччӗ. Анчах акци палӑртнӑ вӑхӑтран маларах вӗҫленнӗ.
Мӗншӗн? Мӗншӗн тесен чӑрӑшсем типме пуҫланӑ, унашкаллисем вара чӗрчунсемшӗн юрӑхсӑр. Ҫапла пӗлтерет А.Г.Николаев ячӗллӗ парк администрацийӗ (унта «Ковчег» зоокӗтес вырнаҫнӑ).
Палӑртмалла: акци вӑхӑтӗнче ҫынсем 147 йывӑҫ килсе панӑ.
Ак, хайхи 2018 ҫул та хӑйӗн вӗҫне ҫитрӗ. Ӑна пӗтӗмлетме те вӑхӑт. Мӗн тунӑ, мӗн ирттернӗ... Мӗн ҫӗнни, мӗн туса ҫитереймен…
Пӗлтӗрхи ҫулталӑкпа танлаштарсан, питӗ пысӑках утӑмсем тӑваймарӑмӑр ҫав. Анчах чи кирли — чакмарӑмӑр! Чӑваш халӑх сайтне кӗрекенсен йышӗ пысӑкланмарӗ тесен те йӑнӑш пулӗччӗ. Паллах, ӳсӗм самаях мар. Анчах кӑҫал кунне 350-600 ҫын пирӗн сайтпа куллен паллашма вӑхӑт тупатчех. Хамӑр статуса та — МИХ ятне илнине — ҫухатмарӑмӑр. Роскомнадзор тӗрӗслевӗ витӗр пӗрремӗш хут тухса малалла утма вӑй ҫитертӗмӗр.
Чӑваш халӑх сайчӗн кӑҫалхи чи пысӑк ҫитӗнӗвӗсенчен пӗри — Н.И. Ашмарин хатӗрленӗ «Чӑваш сӑмахӗсен пуххине» электронлӑлатас ӗҫе пуҫарни. Электронлӑ сӑмахсарсен сайтне пурӗ 8 том кӗртрӗмӗр — 7, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17. 17-мӗшпе сайт, сӑмах май, паян пуянланчӗ. Ытти томсем те ҫывӑх вӑхӑтра унта лекӗҫ тесе шантаратпӑр. Сӑмахран, 9-мӗш тома туса ҫитернипе пӗрех. Ҫапла май ку ӗҫӗн (эпир ӑна Ашмаринӑн юбилейӗ тӗлне хатӗрлесе ҫитересшӗн) ҫурри пулнӑ та теме май пур.
Унсӑрӑн пуҫне эпир чӑваш чӗлхин тӗпчевҫисемпе пӗрле Михаил Иванович Скворцовӑн вилтӑприйӗ ҫине палӑк лартма укҫа-тенкӗ пухассине пуҫартӑмӑр.
«Чӑвша Енри ҫанталӑк» проект авторӗ Владимир Михайлов пӗлтернӗ тӑрӑх, пирӗн республикӑна антициклон килет, ҫавна май сивӗтет. Ыран – самаях сивӗ, кӑнтӑрла -13-15 шрадус, ҫӗрле – 17 градус таран.
Ҫӗнӗ ҫул уявӗнче пире мӗнле ҫанталӑк кӗтет-ха? Кӑнтӑрла 9-12 градус сивӗ пулӗ, анчах ҫил кӑнтӑр енчен вӗрнӗрен сивӗ ытлах туйӑнмӗ. Ҫӗрле термометр 14-17 градус сивӗ кӑтартӗ, хӑш-пӗр районта - -20 таранах.
Савӑнтарар: республикӑра сивӗ ҫанталӑк вӑраха тӑсӑлмӗ. Ҫитес ҫулӑн пӗрремӗш кунӗсенченх 3-8 градус кӑна сивӗ пулӗ, анчах кӑнтӑр енчен вӗрекен ҫил вӑйланӗ. Кӑрлачӑн 3-4-мӗшӗсенче ҫил-тӑман тухӗ. Малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, юр ҫӳллӗшӗ 5-8 сантиметр таранх ҫитет.
Шупашкарта «Хӗл мучи патне – ҫыру» конкурс иртнӗ. Раштав уйӑхӗн 1-20-мӗшӗсенче асамҫӑ патне 400 ытла ача ҫыру шӑрҫаланӑ. Конкурса пӗтӗмлетнӗ, ҫӗнтерӳҫӗсене «Эпистоляр жанрӗпе ҫырнӑ литература хайлавӗ» тата «Ҫӗнӗ ҫул открытки» номинацисенче палӑртнӑ.
Ҫырусене жюри тишкернӗ хыҫҫӑн чи лайӑххи 8 ҫулти Даниил Павловӑн тесе палӑртнӑ. Иккӗмӗшпе виҫҫӗмӗш вырӑнсене Ульяна Лукоянова тата Анастасия Холоднова йышӑннӑ. Лилия Астраханцева вара чи илемлӗ открытка хатӗрленӗ. Ку номинацирех Дарья Александрова тата Екатерина Степанова иккӗмӗшпе виҫҫӗмӗш вырӑнсене йышӑннӑ. Комисси Ярослав Петровӑн, Григорий Кузинӑн, Анастасия Петровӑн, Саша Крыловӑн, Кристина Степановӑн, Виктория Даниловӑн, Вера Моисеевӑн ӗҫӗсене те палӑртнӑ.
Ҫӗнтерӳҫӗсене раштав уйӑхӗн 30-мӗшӗнче парнесемпе чыслӗҫ. Открыткӑсемпе ҫырусене вара Л.Агаков ячӗллӗ социаллӑ информаци центрне курава илсе кайӗҫ. Курав кӑрлачӑн 14-мӗшӗччен ӗҫлӗ.
-0.7 °C